Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

Η 30ή Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί ως η ημέρα που τιμούμε τους αγίους και θεολόγους τρεις ιεράρχες, Ιωάννη Χρυσόστομο, Βασίλειο τον Μέγα και Γρηγόριο Ναζιανζηνό. Οι τρεις τους είναι προστάτες των γραμμάτων και των μαθητών. Για το λόγο αυτό, η 30ή Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί ως αργία για τα σχολεία.

Λίγα λόγια για τους τρεις ιεράρχες.

Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Γεννήθηκε στην Αντιόχεια το 347 μ.Χ. Οι γονείς του βαπτίστηκαν Χριστιανοί μετά τη γέννησή του. Ο πατέρας του πέθανε πολύ γρήγορα και έτσι μεγάλωσε κοντά στη μητέρα του, η οποία αφοσιώθηκε στη διαπαιδαγώγησή του και στην ανατροφή του. Προερχόταν από πλούσια οικογένεια, έτσι έλαβε μια πολύ καλή μόρφωση, που του επέτρεψε να εργαστεί ως δικηγόρος στα 20 του χρόνια. Ήταν αρκετά επιτυχής, καθώς ήξερε να χειρίζεται πολύ καλά το λόγο, όμως η επιθυμία του ήταν να αφοσιωθεί στο Χριστό, οπότε και δεν διατήρησε την καριέρα του δικανικού ρήτορα για πολύ. Μετά το θάνατο και της μητέρας του, εγκατέλειψε την Αντιόχεια αφού πρώτα μοίρασε όλα του τα υπάρχοντα σε φτωχούς και κλείστηκε σε ένα μικρό μοναστήρι. Το 386 μ.Χ. και μετά από παράκληση του Πατριάρχη Αντιοχείας Φλαβιανού, χειροτονείται Πρεσβύτερος, οπότε και αρχίζει να ασχολείται ενεργά με το ποίμνιό του, εκφωνώντας λόγους που σταλάζουν σαν βάλσαμο στις καρδιές των πιστών. Εξ ου και το παρανόμι Χρυσόστομος.Το 398 μ.Χ. απάγεται από στρατιώτες του Βυζαντίου, με σκοπό να οδηγηθεί στον Πατριαρχικό θρόνο, όπου και χειροτονείται Πατριάρχης. Η μεγάλη του δράση, όμως, αρχίζει να του δημιουργεί εχθρούς. Εξορίστηκε από την Κωνσταντινούπολη αρκετές φορές. Ακόμη όμως και εξόριστος, προσπάθησε να σπείρει το λόγο του Θεού σε όσους περισσότερους ανθρώπους μπορούσε. Πέθανε εξόριστος το 407 μ.Χ. στο μοναστήρι του Αγίου Βασιλίσκου. Άφησε, όμως, πίσω του πληθώρα διδακτικών κειμένων. Η μνήμη του εορτάζεται και ξεχωριστά στις 13 Νοεμβρίου.


Βασίλειος ο Μέγας
Γεννήθηκε το 330 μ.Χ.από αγίους γονείς στην Καισάρεια της Καππαδοκίας. Ανατράφηκε από τη γιαγιά του, Μακρίνα και αργότερα από την αδελφή του, η οποία στάθηκε η μεγαλύτερη επιρροή του σε ό,τι αφορά τη στροφή του στο Χριστιανισμό. Την πρώτη του μόρφωση την έλαβε από τον πατέρα του, που ήταν καθηγητής ρητορικής και στη συνέχεια φοίτησε στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα. Το 356 μ.Χ. επέστρεψε στην Καισάρεια και έγινε καθηγητής ρητορικής, ακολουθώντας στα βήματα του πατέρα του. Το 358 μ.Χ., μετά το θάνατο του μοναχού αδελφού του Ναυκρατίου, βαπτίστηκε Χριστιανός. Αρχικά μόνασε, στην πορεία όμως ανέβηκε στην εξαρχία της Αρχιεπισκοπής του Πόντου. Σε όλη την πορεία του προσπάθησε να ενισχύσει την ορθή ακολούθηση των ιερών νόμων, αλλά και την ανάδειξη άξιων κληρικών στο ιερατείο. Ίδρυσε φιλανθρωπικό ίδρυμα, τη Βασιλειάδα, όπου και διοχέτευσε όλη τη δράση του και την αγάπη προς το συνάνθρωπο. Η έντονη ασκητική ζωή που ακολουθούσε, η αδιάκοπη φροντίδα για το συνάνθρωπο και η συνεχής δράση του καταπόνησαν την υγεία του πολύ και έτσι, σε ηλικία 50 ετών απεβίωσε. Η μνήμη του τιμάται ξεχωριστά την 1η Ιανουαρίου, ημέρα στην οποία και πέθανε.


Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός
Γεννήθηκε το 329 στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας.Σπούδασε ρητορική και φιλοσοφία στην Καισάρεια, στην Αλεξάνδρεια και στην Αθήνα, όπου και γνωρίστηκε με το Μέγα Βασίλειο.Έζησε για λίγο ασκητικά, επέστρεψε όμως στη γενέτειρά του για να βοηθήσει τον πατέρα του, ο οποίος είχε κατηγορηθεί ως αιρετικός. Κατάφερε με την άριστη χρήση του λόγου και την προσωπικότητά του να ενώσει και πάλι τους διχασμένους χριστιανούς της περιοχής και να αποκαταστήσει το όνομα του πατέρα του. Βρέθηκε υπό διωγμό από τον αυτοκράτορα Ιουλιανό, ο οποίος δήλωσε πως δεν πιστεύει στο Χριστό. Μετά το θάνατό του και μόνο επέστρεψε στην πατρίδα του. Στη συνέχεια, χειροτονείται επίσκοπος από το Βασίλειο στη Σασίμα, όμως αποφασίζει να επιστρέψει στη Ναζιανζό, καθώς δεν επιθυμούσε τα αξιώματα. Βρέθηκε πολλές φορές διχασμένος ανάμεσα στην προσωπική του αγάπη σε μια πιο στοχαστική ζωή, σε αντίθεση με την φιλοδοξία του πατέρα του και τοου Βασιλείου για ανώτερα αξιώματα. Υποστήριζε τον τριαδικό Θεό και έδινε ομιλίες και έγραφε κείμενα διδάσκοντας τη σημασία του. Βρέθηκε αντιμέτωπος με την αίρεση των Αρειανών και συνάντησε προδοσία. Η υγεία του επιβαρύνθηκε και τελικά πέθανε στις 25 Ιανουαρίου 390 μ.Χ.



Αυτοί είναι οι Τρεις Ιεράρχες, των οποίων η μνήμη εορτάζεται στις 30 Ιανουαρίου και θεωρείται σχολική αργία. Καλό είναι να μην έχουμε σχολείο και μια φορά, όμως ας ξέρουν τα παιδάκια μας για ποιους λόγους γίνεται αυτό.




Για το άρθρο αυτό εμπιστεύθηκα πηγές από:

Γρηγόριος Ναζιανζηνός, Wikipedia

Βασίλειος Καισαρείας, Wikipedia

Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Wikipedia

Τρεις Ιεράρχες, Wikipedia

Iefimerida

Catichisis

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η εκπαίδευση είναι ένα έργο πολυδιάστατο, που ο εκπαιδευτικός καλείται να επιτελέσει καθημερινά, κάνοντας χρήση πολλών και διάφορων μέσων. Η απλή χρήση των σχολικών εγχειριδίων και η στείρα απομνημόνευση κανόνων και λέξεων από τα παιδιά, δεν συντελούν στην επιτυχή πραγματοποίηση αυτού του έργου. Η πραγματική εκπαίδευση βοηθά τους μαθητές να διευρύνουν τους πνευματικούς τους ορίζοντες και να αναπτύσσουν σημαντικές δεξιότητες, όπως η κριτική σκέψη, η κατανόηση της αισθητικής αξίας πραγμάτων, η χαρά της δημιουργίας, η ανάπτυξη του προσωπικού γούστου,η συμμετοχή, η ομαδικότητα και, τελικά, η καλλιέργεια της ίδιας τους της ψυχής.
Ένα μεγάλο και σημαντικό εργαλείο στα χέρια των εκπαιδευτικών που βοηθά στην εκπλήρωση αυτοών των σκοπών είναι η χρήση της τέχνης. Ήδη, πριν από τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό ο παιδαγωγός Amos Comenius τόνιζε τη σημασία και την αξία της τέχνης στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, συμβουλεύοντας, μάλιστα "όλα μέσα στην εκπαίδευση πρέπει να γίνονται αυθόρμητα και χωρίς καταπίεση". Την ιδέα του Comenius, ήρθε αργότερα να στηρίξει και ο Rousseau, ο οποίος έστρεψε το ενδιαφέρον στο πόσο καλύτερα τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από την εμπειρία και τα προσωπικά ενδιαφέροντα των παιδιών. Ο Benjamin Franklin επίσης εισήγαγε τη διδασκαλία των εικαστικών στα σχολεία της Αμερικής. Αυτά τα ονόματα είναι μόνο λίγα από ένα μεγάλο αριθμό ερευνητών κι θεωρητικών της εκπαίδευσης που πίστεψαν στην εκαπιδευτική δύναμη της τέχνης. Και ας μην ξεχνάμε πως τα έργα μεγάλων ζωγράφων που αναπαριστούσαν κομμάτια της θρησκευτικής παράδοσης και ιστορίας χρησιμοποιήθηκαν από μοναχούς ως εκπαιδευτικά μέσα αντί για βιβλία, για να περάσουν τη γνώση για τη θρησκεία σε ανθρώπους που δεν γνώριζαν ανάγνωση και γραφή.
Πιστεύοντας, λοιπόν, σε μια εκπαίδευση που συντελείται μέσω της εμπειρίας, της δοκιμής και της δημιουργικής διαδικασίας, μιλήσαμε με την συνεργάτιδά μας, Κα Καλλιόπη Ντούνη, απόφοιτο του τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, με ειδίκευση στην Ειδική Διαπαιδαγώγηση, σχετικά με τη σημασία της χρήσης της τέχνης στην εκπαίδευση. Διαβάστε τι μας είπε:

1. Από ποια ηλικία μπορούν τα παιδιά να συλλάβουν ένα στοιχειώδες νόημα της τέχνης, όπως για παράδειγμα την αισθητική της αξία;
Ηδη από την βρεφική του ηλικία ένα παιδί έρχεται σε επαφή με διάφορες μορφές της τέχνης, την μουσική και το χορό, την ζωγραφική, την γλυπτική, την λογοτεχνία, την ποίηση και άλλες. Ακούει παιδικά τραγούδια και κουνάει το σώμα του ακόμα και πριν τους 6 μήνες, πιάνει μολύβι και μουτζουρώνει στο χαρτί από 1 έτους, χειρίζεται την πλαστελίνη, ακούει παραμύθια και ποιήματα. Μετά την ηλικία των 2 ετών προσπαθεί μάλιστα να σχεδιάσει, να τραγουδήσει, να κατασκευάσει και γενικά να παράγει το καλύτερο που μπορεί. Από αυτό το τελευταίο, καταλαβαίνουμε ότι κατανοεί από πολύ νωρίς το αισθητικό αποτέλεσμα της δικής του αρχικά προσπάθειας. Το ότι κατανοεί την αισθητική αξία της τέχνης που τόσο πρώιμα αλλά πολύ δημιουργικά παράγει, διαφαίνεται επίσης από το γεγονός ότι τελικά διατυπώνει προτιμήσεις και δημιουργεί με βάση το γούστο του.Μπορεί, για παράδειγμα, κάποιο τραγουδάκι ή ακόμα και παραμυθάκι να είναι το αγαπημένο του ενώ κάποιο άλλο όχι, να του αρέσει πιο πολύ το κόκκινο χρώμα από το κίτρινο, να του αρέσει πιο πολύ το σχέδιό του με μαρκαδόρους παρά με ξυλομπογιές και άλλα παραδείγματα.

2. Μπορεί να αναπτυχθεί η κριτική σκέψη με τη χρήση της τέχνης;
Η γνωστική ικανότητα που κατεξοχήν καλλιεργείται και ενισχύεται όταν ένα παιδί δημιουργεί τέχνη είναι η κριτική ικανότητα. Οι τέχνες διδάσκουν στα παιδιά να αναγνωρίζουν και να κρίνουν τις ποιοτικές σχέσεις και διαφορές. Στις τέχνες είναι σημαντική η κριτική ικανότητα και όχι, όπως συμβαίνει με πολλά μαθήματα του προγράμματος σπουδών. Το παιδί μαθαίνει να κρίνει, να συγκρίνει και να ευαισθητοποίειται ως προς το αισθητικό αποτέλεσμα του δημιουργήματος.

3. Ποιες μορφές θεωρείτε κατάλληλες για παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας;
Τα παιδιά προσχολικής αλλά πρώτης σχολικής ηλικίας μπορούν να γίνουν θεατές αλλά και να ασχοληθούν με τις ακόλουθες μορφές τέχνης:
τη ζωγραφική
Ειδικά για τα νήπια που ακόμα αναπτύσσουν τις επικοινωνιακές τους ικανότητες τα προγράμματα εικονικών τεχνών είναι χρήσιμα στο να τα βοηθούν να εκφράζονται καλύτερα.

τη μουσική
Στα πλάισια της ενασχόλησης με κάποιο μουσικό όργανο. Για μαθήματα ορθοφωνίας κια τραγουδιού καταλληλότερη είναι η ηλικία των 9 ετών και άνω.Επειδή από αυτή την ηλικία θα είναι πιο εύκολο να συγκεντρωθεί στη μελωδία για πολλή ώρα και να εκτελεί ταυτόχρονα σωστές αναπνοές, και γιατί καθώς ακόμα οι φωνητικές του χορδές αναπτύσσονται δεν θέλετε να τις κουράσετε υπερβολικά)

το χορό
Το παιδί διδάσκεται βασικά μαθήματα για την ίδια του τη ζωή, όπως το να παίρνει σειρά, να μοιράζεται, να ευθυγραμμίζεται με τα άλλα παιδιά, να ακούει στις οδηγίες, να επαναλαμβάνει, ενώ το βοηθά να ανακαλύψει και την καλλιτεχνική του πλευρά μέσα από δημιουργικές κινήσεις και ασκήσεις φαντασίας.

το θέατρο
Κάποια προγράμματα θεατρικού παιχνιδιού -περισσότερο παρά θεατρικού μαθήματος- απευθύνονται σε παιδιά από 4 ετών. Κανονικά μαθήματα θεάτρου μπορεί να ξεκινήσει ένα παιδί από 6 ή 7 ετών, οπότε μπορεί και να απομνημονεύσει διαλόγους για θεατρικά σκετσάκια.
Κατάλληλες είναι και μερικές εναλλακτικές μορφές τέχνης όπως η μαγειρική και οι πολεμικές τέχνες.

4. Ποιες δεξιότητες μπορούν να καλλιεργηθούν μέσω της τέχνης;
Τα οφέλη της ενασχόλησης των παιδιών με κάποια μορφή τέχνης αφορούν σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο.Οι τέχνες συμβάλλουν στην προσωπική έκφραση και ανάπτυξη, στην γνώση του για τον κόσμο, στην δημιουργικότητά του (μεσω της καλλιέργειας της φαντασίας, της λύσης προβλήματος και της ανάληψης ρίσκου) και στις καλλιτεχνικές του δεξιότητες.
Ταυτόχρονα, οι τέχνες ενισχύουν την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση αφού δεν υπάρχει σωστό ή λάθος και αναδεικνύουν το ταλέντο. Βοηθούν, στην κοινωνικοποίηση, την ομαδικότητα και τη συνεργατικότητα, και τέλος, πολύ σπουδαίο όφελος, αποτελούν πηγή ευχαρίστησης, χαράς και ικανοποίησης.

5. Ποια, κατά τη γνώμη σας, είναι η βαρύτητα του δασκάλου σε ότι αφορά την καλλιέργεια της ψυχής του παιδιού μέσω των τεχνών; Αρκούν για παράδειγμα οι σχολικές εκδρομές σε μουσεία ή παιδικά θέατρα;
Η τέχνη έρχεται να καινοτομήσει ως παιδαγωγικό μέσο μάθησης. Ιδιαίτερα στην προσχολική ηλικία, όπου τα πεδία μάθησης είναι πολλαπλά, η τέχνη μέσα από επιλεγμένα αντικείμενα και δραστηριότητες, έρχεται να συνδράμει τον εκπαιδευτικό αποτελώντας ένα ακόμα εργαλείο στα χέρια του.
Οι επισκέψεις σε μουσεία και θέατρα είναι μια σημαντική πρακτική αλλά δεν είναι η μόνη, ούτε και σημαίνει πως τα οφέλη της αξιοποιούνται και κατάλληλα από τον εκπαιδευτικό.
Η εκπαιδευτική κοινότητα οφείλει να βρίσκεται σε διαρκή αναζήτηση μιας παιδαγωγικής πράξης που θα απελευθερώνει το δυναμικό των παιδιών, που θα δημιουργεί έδαφος και κίνητρα ανέλιξης της δημιουργικότητάς τους και θα οδηγεί μέσα από τον πειραματισμό και την ενεργητική συμμετοχή τους σε μια χαρούμενη κατάκτηση και βίωση της γνώσης.






Χρησιμοποιείστε, λοιπόν, όλα τα μέσα που μπορείτε να διαθέσετε: τη φωτογραφία, το σινεμά, τα έργα μεγάλων ζωγράφων, το θεατρικό παιχνίδι, τη ζωγραφική, την δημιουργία με πλαστελίνη, τα μουσεία και τις εκθέσεις, για να περάσετε στους μαθητές σας νοήματα, να τα χρησιμοποιήσετε ως εναύσματα για να δημιουργήσετε έναν δικό σας κόσμο, να διδάξετε και να διδαχθείτε. Κάντε τη δουλειά σας παιχνίδι και βοηθήστε να φτιάξουμε μια γενιά ανθρώπων με ανεπτυγμένη ευαισθησία, δημιουργικότητα, κριτική σκέψη, έμπνευση για έναν καλύτερο κόσμο!!!!





** Για αυτό το άρθρο, υλικό χρησιμοποιήθηκε και από το βιβλίο της Λουίζας Κακίση-Παναγοπούλου, Και 'Ομως Ζωγραφίζουν - η ζωγραφική των παιδιών και ο κόσμος τους, εκδόσεις Δελφοί, 1994, σελ. 25-29.

ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ

Όμορφες μέρες αυτές που διανύουμε και χαρμόσυνο κι ελπιδοφόρο το μήνυμά τους. Παράδοση στη χώρα μας είναι την παραμονή των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων να βγαίνουν τα παιδιά με τα τρίγωνά τους ή με παραδοσιακά μουσικά όργανα και να διαλαλούν σε κάθε σπίτι, σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό το χαρμόσυνο μήνυμα των Χριστουγέννων, ευχές για τον νέο χρόνο που έρχεται και τη σημασία των Θεοφανείων αντίστοιχα την παραμονή της εκάστοτε γιορτής. Η χώρα μας έχει πλούσιο αριθμό σε κάλαντα και θα παραθέσω εδώ μερικά από τα πιο γνωστά σε στίχους, για να τα δείτε με τους μαθητές σας, να τα γνωρίσετε κι εσείς οι ίδιοι αν δεν τα έχετε ακούσει αλλά και να κρατηθούμε σε επαφή με τις τόσο όμορφες παραδόσεις του τόπου μας, που δεν πρέπει να εκλείψουν, για να συνεχίσουμε να διατηρούμε το χαρακτήρα μας ως λαός και ως έθνος.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΚΑΛΑΝΤΑ
Καλήν εσπέραν άρχοντες
κι αν είναι ορισμός σας
Χριστού τη Θεία Γέννηση
να πω στ'αρχοντικό σας

Χριστός γεννάται σήμερον
εν Βηθλεέμ τη πόλει
οι ουρανοί αγάλλονται
χαίρει η φύσις όλη

εν τω σπηλαίω τίκτεται
εν φάτνη των αλόγων
ο βασιλεύς των ουρανών
και ποιητής των όλων.

ΚΑΛΑΝΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Καλήν ημέραν άρχοντες
αν είναι ο ορισμός σας
Χριστού τη θεία γέννηση
να πω στ' αρχοντικό σας.

Χριστός γεννάται σήμερον
εν Βηθλεέμ τη πόλη
οι ουρανοί αγάλλονται
χαίρει η φύσις όλη.

Εν τω σπηλαίω τίκτεται
εν φάτνη των αλόγων
ο Βασιλεύς των ουρανών
και ποιητής των όλων.

Μες στο σχολείο μας αυτό
πέτρες να μη ραγίσουν
κι οι δάσκαλοι κι οι μαθητές
χρόνια πολλά να ζήσουν.

Πλήθος αγγέλων ψάλλουσι
το δόξα εν υψίστοις
και τούτο άξιον εστί
η των η των ποιμένων πίστις.

Εκ της Περσίας έρχονται
τρεις μάγοι με τα δώρα
άστρο λαμπρό τους οδηγεί
χωρίς χωρίς να λείψει ώρα

Έφτασαν εις Ιερουσαλήμ
με πόθον ερωτώσι
που εγεννήθει ο Χριστός
να παν' να τον ευρώσι

Δια χριστόν ως ήκουσεν
ο βασιλεύς Ηρώδης
αμέσως εταράχθηκε
κι έγινε θηριώδης

Ότι πολλά φοβήθηκε
δια την βασιλείαν
μην του την πάρει ο Χριστός
και χάσει την αξίαν.

Κάλαντα Χριστουγέννων (Μωραΐτικα)


Χριστούγεννα , Πρωτούγεννα , πρώτη γιορτή του χρόνου,
για βγάτε , δέτε , μάθετε , πως ο Χριστός γεννάται .
Γεννάται κι αναθρέφεται με μέλι και με γάλα ,
το μέλι τρων οι άρχοντες , το γάλα οι αφεντάδες
και το μελισσοβότανο να νίβοντ' οι κυράδες!
Κυρά ψηλή ,κυρά λιγνή , κυρά γαϊτανοφρύδα ,
κυρά μου οτάν στολίζεσαι να πας στην εκκλησιά σου ,
βάνεις τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρι αγκάλη
και τον καθάριο αυγερινό τον βάζεις δακτυλίδι .
Εμείς εδώ δεν ήρθαμε να φάμε και να πιούμε,
παρά σας αγαπούσαμε κι ηρθαμε να σας δούμε !
Δώστε μας και τον κόκκορα , δώστε μας και την κότα !
Δώστε μας και πέντ' έξι αυγά , να πάμε σ΄ άλλη πόρτα!

ΚΑΛΑΝΤΑ ΘΡΑΚΗΣ

Χριστός γεννιέται, χαρά στον κόσμο,
χαρά στον κόσμο, στα παλληκάρια.
Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες,
η Παναγιά μας κοιλοπονούσε.
Κοιλοπονούσε, παρακαλούσε,
τους αρχαγγέλους , τους ιεράρχες.
-Σεις αρχαγγέλοι και ιεράρχες,
στη Σμύρνη πηγαίν΄τε , μαμμές να φέρ΄τε.
Άγια Μαρίνα, άγια Κατερίνα,
στη Σμύρνη πάνε , μαμμές να φέρουν.
Όσο να πάνε κι όσο να έρθουν,
η Παναγιά μας ηληυτηρώθη.
Στην κούνια τό ΄βαλαν και το κουνούσαν,
και το κουνούσαν , το τραγουδούσαν.
Σαν ήλιος λάμπει ,σα νιο φεγγάρι,
σα νιο φεγγάρι, το παλληκάρι.
Φέγγει σε τούτον το νοικοκύρη,
με τα καλά του, με τα παιδιά του,
με την καλή τη νοικοκυρά του...

Κάλαντα Χριστουγέννων Ἰκαρίας

Για σένα κόρη όμορφη ήρθαμε να τα πούμε

και τα καλά Χριστούγεννα για να σου ευχηθούμε.

Φέρτε μας κρασί να πιούμε “και του χρόνου” να σας πούμε.

“Και του χρόνου” να σας πούμε, φέρτε μας κρασί να πιούμε.

Αν έχεις κόρη όμορφη βάλε τη στο τσιμπίδι

και κρέμασέ την αψηλά να μην τη φαν οι φύλλοι.

Φέρτε μας κρασί να πιούμε “και του χρόνου” να σας πούμε.

“Και του χρόνου” να σας πούμε, φέρτε μας κρασί να πιούμε.

Σ’αυτό το σπίτι που’ρθαμε καράβια’ν’ασημένια

Του χρόνου σαν και σήμερα να’ναι μαλαματένια.

Φέρτε μας κρασί να πιούμε “και του χρόνου” να σας πούμε.

“Και του χρόνου” να σας πούμε, φέρτε μας κρασί να πιούμε.

Για σένα κόρη όμορφη ήρθαμε να τα πούμε

και τα καλά Χριστούγεννα για να σου ευχηθούμε.

Φέρτε μας κρασί να πιούμε “και του χρόνου” να σας πούμε.

“Και του χρόνου” να σας πούμε, φέρτε μας κρασί να πιούμε.

Βυζαντινά κάλαντα

Άναρχος Θεός καταβέβηκεν

και εν τη Παρθένω κατώκησεν.

Ερουρεμ, έρουρεμ,

έρου,έρου, έρουρεμ, Χαίρε Άχραντε!.

Βασιλεύς των όλων και Κύριος,

ήρθε τον Αδάμ αναπλάσασθε.

Εριρεμ, τέριρεμ,

έριρεμ και τέμενα, Χαίρε Δέσποινα!.

Γηγενείς σκιρτάτε και χαίρεσθε,

τάξεις των Αγγέλων ευφραίνεσθε.

Ερουρεμ…Χαίρε Άχραντε!.

Δέξαι βηθλεέμ τον Δεσπότην σου,

Βασιλέα πάντων και Κύριον.

Εριρεμ…Χαίρε Δέσποινα!.

Εξ Ανατολών Μάγοι έρχονται,

δώρα προσκομίζοντες άξια.

Ερουρεμ…Χαίρε Δέσποινα!.

Σήμερον η κτίσις αγάλλεται

και πανηγυρίζει κι ευφραίνεται.

Ερουρεμ…Χαίρε Άχραντε

ΚΑΛΑΝΤΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά,
ψηλή μου δενδρολιβανιά,
κι αρχή καλός μας χρόνος,
εκκλησιά με τ' άγιο θρόνο.

Αρχή που βγήκε ο Χριστός,
άγιος και πνευματικός,
στη γη να περπατήσει,
και να μας καλοκαρδίσει.

Άγιος Βασίλης έρχεται,
και όλους μας καταδέχεται,
από την Καισαρεία,
σ’ εισ’ αρχόντισσα κυρία.

Βαστάει εικόνα και χαρτί,
ζαχαροκάντιο ζυμωτή,
χαρτί και καλαμάρι,
δες και με το παλικάρι.

Το καλαμάρι έγραφε,
τη μοίρα μου την έγραφε,
και το χαρτί ομίλει,
Άγιέ μου καλέ Βασίλη.

Κάτσε να φας, κάτσε να πιεις
κάτσε το πόνο σου να πεις,
κάτσε - κάτσε να τραγουδήσεις,
και να μας - και να μας καλοκαρδίσεις.

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, πρώτη του Γεναρίου,
αύριο ξημερώνεται τ’ Αγίου Βασιλείου.

Άγιος Βασίλης έρχεται, από την Καισαρεία,
βαστάει εικόνα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι.

Το καλαμάρι έγραφε και το χαρτί μιλούσε:
-Βασίλη πόθεν έρχεσαι και πόθε κατεβαίνεις;

-Από τη μάνα μ’ έρχομαι και στο σχολειό πηγαίνω,
να μάθω τ’ Άγια γράμματα και τ’ Άγιο Ευαγγέλιο.

Σ’ αυτήν την πόρτα που ήρθαμε, πέτρα να μη ραγίσει,
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού, χρόνια πολλά να ζήσει.

Να ζήσει χρόνους εκατό, και να τους απεράσει,
και στων παιδιών του τις χαρές, κουφέτα να μοιράσει.

Κυρά χρυσή, κυρ’ αργυρή, κυρά μαλαματένια,
που σε χτενίζουν άγγελοι με τα χρυσά τους χτένια.

Άνοιξε το πουγκάκι σου το μαργαριταρένιο,
και δώσε μ’ ένα τάλιρο, ας είναι κι ασημένιο.

Και τώρα καληνύχτα σας, καλό ξημέρωμά σας,
κι ο Άγιος Βασίλειος να είναι βοήθειά σας.

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΑ ΠΑΙΝΕΜΑΤΑ ΧΙΟΥ
Καλησπερίζω φέρνοντας αγέρα μυρωμένο
απ’ τ’ αφρισμένα κύματα χιλιοτραγουδισμένο.

Σ’ αυτό το σπίτι που `ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει
κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει.

Άγιε μου Βασιλάκη μου και Άγιε μου Νικόλα
προστάτευε τους ναυτικούς την ώρα του κυκλώνα.

Χρόνια πολλά, να `στε καλά κι εσείς και οι δικοί σας
να `ρθούνε τα ξενάκια σας κι όλοι οι ναυτικοί σας.

Σε όλους σας ευχόμαστε αγάπη, ειρήνη υγεία
καλή καρδιά, χαμόγελο και Θεία ευλογία.

Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψιλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή κι αρχή του Γεναρίου του μεγά του μεγάλου Βασιλείου.

Βασίλη μ’ από που `ρχεσαι, κι από κι από πού κατεβαίνεις
και βαστάς, και βαστάς ρόδα και ραίνεις
κάτσε να φας, κάτσε να πιεις, κάτσε τον πόνο σου να πεις
κάτσε, κάτσε να τραγουδήσεις και να μας καλώς ορίσεις
κι έβγα, κι έβγα να μας κεράσεις, που να ζεις, που να ζεις και να γεράσεις.

ΚΑΛΑΝΤΑ ΦΩΤΩΝ
Σήμερα τα φώτα κι ο φωτισμός
η χαρα μεγάλη κι ο αγιασμός.
Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό
κάθετ' η κυρά μας η Παναγιά.
'Οργανo βαστάει, κερί κρατεί
και τον Αϊ-Γιάννη παρακαλεί.
'Αϊ-Γιάννη αφέντη και βαπτιστή
βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί.
Ν' ανεβώ επάνω στον ουρανό
να μαζέψω ρόδα και λίβανο.
Καλημέρα, καλημέρα,
Καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά.


Αν σας χτυπήσουν την πόρτα παιδιά φέτος, ανοίξτε, δώστε τους ένα συμβολικό χαρτζιλικάκι και κανένα μελομακάρονο... Έτσι για το καλό του χρόνου.. και θυμηθείτε τα δικά σας παιδικά χρόνια όταν βγαίνατε κι εσείς για κάλαντα! Καλή χρονιά σε όλους!

Πηγές:
http://dim-karat.ilei.sch.gr/kalanta.htm
http://www.tralala.gr/xronia-polla-me-kalanta-apo-olh-thn-ellada/
http://www.kastoria.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=9007&Itemid=682
http://www.paidika.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=248&Itemid=343
http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=24412